De meest voorkomende soa’s: Syfilis, Gonorroe en Chlamydia
Syfilis, gonorroe en chlamydia zijn de meest verspreide seksueel overdraagbare aandoeningen bij homo- en bi-mannen. Ze kunnen worden doorgegeven door neuken, maar ook door orale seks en door het delen van seksspeeltjes.
Alle drie deze soa’s kunnen symptomen geven:
- Syfilis: pijnloos zweertje 3 weken na infectie. Kan gemakkelijk onopgemerkt blijven als het in de mond of aars zit. In een tweede stadium kan er koorts en spierpijn ontstaan. In een derde stadium kan syfilis de organen aantasten zoals hart, hersenen en bloedvaten.
- Gonorroe: pijn bij het plassen, 2 of 3 dagen na infectie, eventueel gepaard gaand met afscheiding van geel-groen pus. Als de infectie in de aars zit, kan ontlasting pijnlijk zijn. Een pijnlijke keel kan het gevolg zijn van een infectie in de keel.
- Chlamydia: pijn en een kleurloze afscheiding kunnen een symptoom zijn van een infectie in de keel of de penis. Ook plassen kan pijnlijk of branderig aanvoelen.
De meeste soa’s leiden tot onaangename gevoelens en klachten, variërend van zweertjes, uitslag, puistjes, jeuk en wratten. Deze zijn tijdelijk en kunnen gemakkelijk worden gemist. Vaak geven soa’s helemaal geen symptomen. De eerste symptomen kunnen mild zijn, maar op de lange termijn kunnen onbehandelde soa’s een verwoestend effect hebben op het lichaam.
De meeste soa’s zijn asymptomatisch. Regelmatig testen is de beste manier om van soa’s af te komen. Afhankelijk van je seksuele gedrag wordt elke 3 tot 6 maanden een soa-test geadviseerd. Laat je testen als je symptomen ervaart die op een soa kunnen wijzen.
Hepatitis A en B
Hepatitis is een familie van virussen. Hepatitis A is zeer besmettelijk, terwijl B alleen via seks wordt doorgegeven. Hepatitis B komt veel voor bij mannen die seks hebben met mannen.
Infecties met hepatitis A en B leiden tot vergelijkbare klachten: verlies van energie en eetlust, koorts en misselijkheid. Na 2 tot 6 weken kunnen maagklachten optreden, gecombineerd met donkere urine of lichtgekleurde ontlasting. Hepatitisinfecties kunnen ongemerkt overgaan. Het lichaam ruimt het virus op, waarna u beschermd bent tegen verdere infecties.
Er bestaat een zeer doeltreffend vaccin tegen zowel hepatitis A als B. Het vaccin biedt levenslange bescherming. De meeste jonge Belgische mannen zijn er in hun schooljaren mee ingeënt. De vaccinatie omvat een antistoftest vooraf (om eerdere onopgemerkte infecties uit te sluiten) en 3 vaccininjecties. Als je een avontuurlijk homo seksleven hebt is vaccinatie sterk aan te raden. Vaccinatie buiten de schoolprogramma’s wordt niet vergoed, maar het is een gezondheidsinvestering die loont.
Fisting? Gangbangs? Controleer op Hepatitis C en LGV
Hepatitis C en LGV zijn soa’s die vaker voorkomen bij mannen die er specifieke homoseksuele seksuele praktijken op na houden, zoals fisting en lange sekssessies. Beide soa’s kunnen het lichaam ernstige schade toebrengen. Als je aan fisting of gangbangs doet, is het raadzaam je soa-arts te laten testen op deze soa’s.
Hepatis C kan worden verspreid door fisting, het delen van seksspeeltjes en glijmiddel, of door het delen van naalden. Bij gemeenschappelijk gebruik van snuifattributen is er een gering risico op besmetting via wondjes in de neus. De symptomen kunnen twee of drie maanden na de besmetting optreden en zijn meestal vaag en lijken sterk op de symptomen van andere vormen van hepatitis: lusteloosheid, verlies van eetlust, misselijkheid. Hepatitis kan leiden tot blijvende leverschade.
Gelukkig is er nu een zeer effectieve behandeling voor hepatitis C. Na genezing blijft men wel kwetsbaar voor nieuwe infecties.
LGV staat voor lymphogranuloma venereum, het is een agressieve variant van chlamydia. De eerste symptomen zijn een klein zweertje op de penis of in de aars of keel, dat gemakkelijk wordt gemist. In een later stadium kunnen infecties van de lymfeklieren en zweren in het rectum optreden. LGV kan worden genezen met antibiotica, maar kan een lange herstelperiode vergen.
Genitale wratten en HPV
HPV (humaan papillomavirus) is de meest voorkomende soa. Acht op de tien Belgen krijgen in hun leven te maken met HPV. Er zijn meer dan 100 types HPV. Sommige types veroorzaken genitale wratten, andere kunnen leiden tot kanker in de keel of de genitaliën.
Genitale wratten kunnen onaangenaam, onaantrekkelijk en zeer besmettelijk zijn. Doorgaans verdwijnen ze niet vanzelf. Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden.
Er is een vaccin dat beschermt tegen de 9 meest voorkomende typen HPV. Het wordt best toegepast vooraleer kinderen seksueel actief worden. Belgische jongens en meisjes worden voor HPV ingeënt in schoolprogramma’s. Ook als je al eerder genitale wratten hebt gehad, is het het overwegen waard om je te laten vaccineren, want het vaccin beschermt je ook tegen andere HPV-types.
Genitale herpes
Genitale herpes is een andere veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening die wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus (HSV). Seksueel contact is de belangrijkste manier waarop het virus zich verspreidt. Na de eerste infectie sluimert het virus in je lichaam en kan het meerdere keren per jaar opnieuw de kop opsteken.
Genitale herpes kan een branderig gevoel, pijn, jeuk en zweertjes/blaasjes in de genitale zone veroorzaken. Maar het kan ook zijn dat je geen tekenen of symptomen van genitale herpes hebt. Als je besmet bent, kun je besmettelijk zijn, zelfs als je geen zichtbare zweertjes hebt.
Er is geen genezing voor genitale herpes, maar medicijnen kunnen de symptomen verlichten en het risico op besmetting van anderen verminderen. Condooms kunnen ook helpen om de verspreiding van een genitale herpes infectie te voorkomen.
HIV: medicijnen en PrEP bieden bescherming
Hiv wordt vooral overgedragen via sperma, bloed, voorvocht en bij contact tussen de slijmvliezen (niet via kussen, insectenbeten, delen van toiletten, …). Condoomgebruik is ingewikkelder als je onder invloed bent van chems. Sommige organisatoren van chemsexevents hanteren een barebackbeleid. Als je hiv-negatief bent, wordt je sterk aangeraden om te kiezen voor PrEP om je te beschermen tegen hiv. Als PrEP-gebruiker word je regelmatig getest op soa’s.
Mannen die hiv hebben maar succesvol behandeld worden, hebben zo weinig virus meer in het lichaam, dat het ondetecteerbaar wordt. Een ondetecteerbare viral load betekent dat hiv niet meer via seks kan worden doorgegeven. Met PrEP en hiv-behandeling heeft hiv een beperkte invloed op de chemsex-scene.
Lange chemsex sessies kunnen je de tijd doen vergeten. Hierdoor kun je vergeten je pillen op tijd in te nemen, of het nu PrEP of hiv-medicatie is. Zet een alarm in je mobiele telefoon voor de exacte tijd waarop je je pillen inneemt.
De meeste soa’s zijn asymptomatisch
De meeste soa’s zijn asymptomatisch of hebben symptomen die gemakkelijk te missen zijn. Om op tijd een soa-behandeling te krijgen, kun je je het beste regelmatig laten testen, elke 3 tot 6 maanden. Praat met je soa-arts over je seksuele gedrag. Sommige seksuele handelingen, zoals fisten, hebben specifieke soa-risico’s. Je blijft besmettelijk zolang je soa niet volledig genezen is. Heb geen seks zolang je soa’s niet volledig zijn behandeld.
Reizen: wat moet je inpakken?
Hier zijn wat tips om het veilig te houden als je seks hebt op vakantie in het buitenland:
- Neem je eigen condooms mee, je bent altijd beter af met je eigen merk. Hetzelfde geldt voor je favoriete glijmiddel.
- Als je vliegt, bewaar je condooms dan in je handbagage, het kan te koud zijn in de opslagruimte van het vliegtuig.
- Bewaar je medicijnen (voor hiv, PrEP) in je handbagage. Ingecheckte koffers kunnen zoekraken of vertraging oplopen.
